'HIER GELDEN WETTEN!' (2 juni 2002)

“Hier gelden wetten!”

Dit is de titel (inclusief uitroepteken) van een bundel opstellen van de Nederlandse rechtsfilosoof A.C. ’t Hart[1]. Een centraal thema in zijn werk van de afgelopen vijfentwintig jaar is de rechtshandhaving, of zoals het tegenwoordig heet: de handhaving van de rechtsorde. ’t Hart heeft daar veel belangwekkends over geschreven, en het is niet de bedoeling hier recht doen aan de nuances van zijn gedachtegang. Toch wil ik één essentieel element uit zijn benadering aanhalen: een rechtsorde, en dus ook de handhaving ervan, situeert zich in een wijdere context.

Het heeft weinig zin het handhaven van (rechts)regels te beschouwen als een doel op zich. Geen enkele overheid, zelfs niet de meest totalitaire, slaagt er in totale handhaving (of zero tolerance) te organiseren. Vanuit pragmatisch oogpunt is dat trouwens ook niet wenselijk.