Ik was vergeten wat een prachtige film het is. Gisteren deed ik nog een parodie op zo’n typische Marguerite Duras-dialoog met vlakke stemmen en veel stiltes, maar achteraf kreeg ik ineens zin om deze oerfilm van de nouvelle vague opnieuw te bekijken.
Man: Tu n’as rien vu à Hiroshima. Rien.
Vrouw : J’ai tout vu. Tout.
Stilte
Man : Non, tu n’as rien vu à Hiroshima.
Vrouw : Ainsi l’hôpital, je l’ai vu. J’en suis sûre. L’hôpital existe à Hiroshima. Comment aurais-je pu éviter de le voir ?
Man : Tu n’as pas vu d’hôpital à Hiroshima. Tu n’as rien vu à Hiroshima.
En daarbij die eerste vier beelden: dezelfde verstrengelde lichaamsdelen, versteend, verzand, gesmolten huid, een esthetische sensuele variant als aanloop naar de documentaire beelden van de Japanse slachtoffers die gaan volgen. En ook: Alain Resnais heeft het repetitieve, de litanie, die het kenmerk gaat worden van Duras’ schrijven omgezet in beelden. Het verhaaltje is er wat met de haren bij gesleurd: Duras doet niet meer aan romanintriges en psychologische portretten. Haar thema is nu al het onthouden en het vergeten, hoe de aftakeling van het geheugen werelden schept, die niet te delen zijn met anderen.
Er is al zoveel gepubliceerd over deze film en over de betekenissen in het scenario van Marguerite Duras, daar heb ik niets aan toe te voegen. Mij viel gisteren vooral op hoe esthetisch de vormgeving is, de compositie en de kleuren. Hiroshima mon amour is een zwart/witfilm, maar wat een kleurschakeringen zitten er in die beelden.
Wat mij ook opviel, is de doorlopende westerse orkestmuziek. Je zou denken dat zo’n film meer gebaat is bij een sober geluid, of bij klankopnamen van de landschappen die je te zien krijgt. Dit is wat de nouvelle vague ook later zou gaan doen, maar misschien was het daar in 1959 nog te vroeg voor. Duras zelf wilde overigens expliciet de muziek van Giovanni Fusco, dus dan zal het wel goed zijn, zeker?
Merkwaardig: mijn dvd-kopie geeft als leeftijdwaarschuwing ‘16’ aan, met als toelichting: sex en geweld. Geweld, OK, de beelden van Hiroshima misschien. Maar sex?
